Skip to main content

Buổi học 6 (27/06/2025) Lập trình Python & Kỹ năng sử dụng AI

➡️ Bài tập về nhà buổi 6

Buổi học giới thiệu phương pháp học tập mới, tập trung vào việc sử dụng AI (như ChatGPT) như một công cụ chính để tự học một nội dung mới, cụ thể ở đây là lập trình Python.

I. Mục Tiêu & Phương Pháp Học Tập Mới

  1. Mục tiêu chính:
    • Không phải để trở thành lập trình viên chuyên nghiệp viết code từ đầu, mà là để hiểu các khái niệm lập trình cơ bản, qua đó có thể tận dụng, kiểm chứng và sửa lỗi các đoạn mã do AI tạo ra.
    • Ví dụ tương tự: Nếu bạn không biết tiếng Anh, bạn sẽ không thể đánh giá được một email do AI viết bằng tiếng Anh là hay hay dở. Học lập trình cơ bản cũng có mục đích tương tự.
  2. Phương pháp học và làm bài tập:
    • Học sinh sẽ chủ động tương tác với AI để tìm hiểu kiến thức và giải quyết bài tập được giao.
    • Thay vì kiểm tra từng người, học sinh sẽ nộp bài bằng cách chia sẻ lại toàn bộ cuộc hội thoại (conversation) với AI.
    • Người dạy sẽ dựa vào đó để đánh giá kỹ năng đặt câu hỏi (prompting), tư duy phản biện và quá trình tự học của mỗi người.

II. Nội Dung Kiến Thức Lập Trình Python

  1. Ôn tập kiến thức cũ:

    • Biến (variable): Dùng để lưu trữ giá trị.
    • Kiểu dữ liệu (data types):
      • Số (nguyên int, thực float).
      • Chuỗi ký tự (string).
      • Logic (boolean: True/False).
    • Toán tử (operator):
      • Với số: +, -, *, / thực hiện các phép toán học.
      • Với chuỗi: Dấu + dùng để nối hai chuỗi lại với nhau (ví dụ: "10" + "2" sẽ cho kết quả là "102").

  2. Bài toán thực hành và kiến thức mới:

    • Comment (Chú thích): Sử dụng dấu thăng (#) để viết chú thích. Mọi nội dung sau dấu # trên cùng một dòng sẽ được chương trình bỏ qua, dùng để giải thích code.

    • Bài toán 1: Nhập 2 số, in ra tổng, hiệu, tích, thương.

      • Hàm input(): Dùng để nhận dữ liệu nhập vào từ người dùng.
      • Vấn đề thường gặp: Hàm input() luôn trả về dữ liệu ở dạng chuỗi (string), ngay cả khi người dùng nhập số.
      • Lỗi phát sinh: Khi thực hiện phép trừ (-) cho hai chuỗi, chương trình sẽ báo lỗi TypeError vì phép toán này không được hỗ trợ.
      • Giải pháp - Ép kiểu (Type Casting): Phải chuyển đổi kiểu dữ liệu từ chuỗi sang số bằng các hàm int() (số nguyên) hoặc float() (số thực).
        • num1 = float(input("Nhập số thứ nhất: "))

    • Bài toán 2: Tính chu vi, diện tích hình tròn.

      • Áp dụng kiến thức tương tự: Nhập bán kính (đã ép kiểu), sau đó dùng công thức toán học để tính và print ra kết quả.

    • Bài toán 3: Kiểm tra một số là chẵn hay lẻ.

      • Giới thiệu Câu lệnh điều kiện if-else:
        • Đây là cấu trúc rẽ nhánh, cho phép chương trình thực hiện các khối lệnh khác nhau dựa trên một điều kiện là đúng (True) hay sai (False).
        • Cú pháp: 
          if dieu_kien:
              # Khối lệnh này sẽ chạy nếu điều_kien là True
              # Bắt buộc phải thụt vào đầu dòng (indentation)
          else:
              # Khối lệnh này sẽ chạy nếu điều_kien là False
      • Toán tử mới:
        • Chia lấy dư (%): Trả về phần dư của một phép chia. Ví dụ: 7 % 3 trả về 1.
        • So sánh bằng (==): Dùng để kiểm tra xem hai giá trị có bằng nhau không. Khác với dấu bằng (=) dùng để gán giá trị.
      • Ứng dụng: Một số được coi là chẵn nếu nó chia hết cho 2 (tức là so % 2 == 0).

III. Kỹ Năng Quan Trọng Được Nhấn Mạnh

  1. Kỹ năng đặt câu hỏi (Prompting):
    • Để AI hỗ trợ tốt nhất, cần cung cấp đầy đủ ngữ cảnh: đề bài, đoạn code đang viết, và thông báo lỗi chính xác mà bạn gặp phải.
  2. Tư duy phản biện với AI:
    • Không phải lúc nào AI cũng đúng. Cần biết đặt câu hỏi ngược lại khi không hiểu hoặc thấy câu trả lời của AI chưa hợp lý.
    • Ví dụ trong bài: Người dạy chỉ ra rằng AI đã đề xuất một bài toán về "số nguyên tố" trong phần if-else, trong khi bài toán đó thực chất cần đến vòng lặp (for) – một kiến thức chưa được học.
  3. Thái độ học tập chủ động và không sợ sai:
    • Người dạy khuyến khích học sinh phải chủ động hỏi, mạnh dạn phát biểu và không ngại sai lầm. Đây là cách học hiệu quả nhất, đặc biệt trong môi trường học online, giúp lấp nhanh các lỗ hổng kiến thức.

IV. Bài Tập Về Nhà

  1. Chọn làm ít nhất 2 trong 6 bài tập được giao.
  2. Sử dụng AI để tìm hiểu công thức, cách giải và gỡ lỗi cho bài toán.
  3. Sản phẩm cần nộp:
    • Link chia sẻ cuộc hội thoại với AI.
    • Đoạn code Python hoàn chỉnh và chạy đúng.
  4. Yêu cầu: Phải thực sự hiểu đoạn code mình đã làm và sẵn sàng giải thích lại bất kỳ phần nào trong đó ở buổi học tiếp theo.